İzmir ulaşımında yapay zeka dönemi başlayacak

İzmir Büyükşehir Belediyesi, kent ulaşımında yapay zeka devrini başlatacak. İzmir İnovasyon ve Teknoloji AŞ bünyesindeki Yapay Zeka ve Akıllı Şehirler Müdürlüğü ile Web ve Mobil Teknolojiler Müdürlüğü tarafından hazırlanan yapay zeka takviyeli projeler kentlilere daha süratli, daha konforlu ve daha inançlı bir ulaşım sistemi sunacak. Hizmetler, İzmirim Kart taşınabilir uygulamasıyla İzmirlilerin tek tıkla ulaşabileceği yakınlıkta olacak.

İzmir’i yapay zeka kullanımında öncü kentlerden biri haline getirmeyi hedefleyen İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay, 21 Mayıs tarihinde Yapay Zeka ve Akıllı Şehirler Şube Müdürlüğü’nü kurarak bu doğrultuda birinci adımı attı. Kent için inovasyon ve teknoloji odaklı projeler geliştiren İzmir İnovasyon ve Teknoloji AŞ bünyesinde kurulan Yapay Zeka ve Akıllı Şehirler Şube Müdürlüğü, İzmir ulaşımında yapay zeka periyodunu başlatmak için hazırlıklara başladı. Yapay zeka dayanağı ile planlanacak toplu ulaşım seferleri; araçların doluluk oranları, trafik yoğunluğu ve insanların toplu ulaşım kullanım alışkanlıklarına nazaran ayarlanacak. Kentte yaygınlaşacak insansız otoparklar, kaynak ve kağıt tasarrufu sağladığı üzere daha süratli ve daha uygun fiyatlı bir otopark hizmeti sunacak. Sefere çıkacak otobüslerin fiziki hasarları, yapay zekanın kullanımıyla birkaç saniye içinde tespit edilebilecek. İzmirim Kart taşınabilir uygulaması da yalnızca bakiye yüklenen bir uygulama olmaktan çıkacak. İzmir’de toplu ulaşıma dair her mevzu yapay zeka takviyeli bir sisteme dönüşerek burada toplanacak. Yapay zeka, yalnızca ulaşımla ilgili projelerle de hudutlu kalmayacak. İzmirlilerin teklif ve şikayetlerini ilettiği Hemşehri İrtibat Merkezi (HİM) de yapay zeka asistanı kullanmaya başlayacak. Vakit kaybetmeye son verecek uygulama, farklı periyotlarda birden fazla tekrar eden şikayetlerin de takibini yaparak ilgili ünitelere raporlayacak.

Filo Takip ve İdare Sistemi, ulaşım süreçlerini yönetecek

İzmir Büyükşehir Belediyesi İzmir İnovasyon ve Teknoloji AŞ Web ve Mobil Teknolojiler Şube Müdürlüğü, tüm araç filosu süreçlerinin yönetilmesini ve kayıt altına alınmasını sağlamak gayesiyle İzmir ulaşımı için Filo Takip ve İdare Sistemi’ni hayata geçirecek. Sistem yazılımı, yapay zeka takviyesi ile çalışarak araç takibi, sürücü ve merkezin irtibatı, bekleme mühleti hesaplama ve optimizasyonu, muhtemel rota dışına çıkma durumu tespiti, yakıt tüketimi, araçların modül bakım bilgisi, trafik yoğunluğunu hesaplama üzere pek çok teknik özelliğe sahip olacak. Filo Takip ve İdare Sistemi, bir aracın hem sıhhatini hem güvenliğini hem de seyir halindeki hareketlerini izleyecek ve merkeze rapor edecek. Ayrıyeten Yapay Zeka Müdürlüğü’nün hazırlayacağı Sefer Optimizasyonu Çalışması yazılımına da bilgi sağlamış olacak.

Sefer planları yapay zeka ile yapılacak

Yapay Zeka ve Akıllı Şehirler Şube Müdürlüğü tarafından hazırlanan Sefer Optimizasyonu Çalışması, Filo Talip ve İdare Sistemi’nden elde edilen datalarla sefer planlamasını düzenleyecek. Proje sayesinde planlanacak seferler araçların doluluk oranları, trafik yoğunluğu ve insanların toplu ulaşım kullanım alışkanlıklarına nazaran ayarlanacak. İzmirli yurttaşlara daha verimli sefer hizmeti vermeye hedefleyen çalışma, yaklaşan otobüsün kaç dakika sonra durakta olacağı bilgisinin yanı sıra otobüsün anlık olarak bir duraktan öbür durağa gitme aralığını de yalnızca 15 saniyelik kusur hissesiyle hesaplayacak. Bu bilgileri yurttaşlar da İzmirim Kart uygulaması üzerinden görebilecek. Aktarma yapacak yolculara da büyük kolaylık sağlayacak uygulama, öteki toplu ulaşım araçlarına entegre halde çalışacak. Örneğin feribot yahut vapur üzere araçların tam dolulukla sefere çıkabilmesi için aktarma otobüslerinin ortalama varış mühletleri hesaplanarak sefer aralıkları düzenlenecek. Sefer Optimizasyonu Çalışması, her gün 2 milyon binişin olduğu toplu taşıma sisteminde İzmirli yurttaşların daha konforlu seyahat yapmasını sağlayacak.

İnsansız otoparklar

İZELMAN AŞ tarafından işletilen otoparkların da insansız otoparklara dönüşmesi hedefleniyor. İnsanların çalışmadığı, abonelik aranmaksızın plaka tanıma sisteminin uygulandığı insansız otoparklar, hem kaynak ve kağıt tasarrufu sağlayacak hem de daha süratli ve daha uygun fiyatlı bir hizmet sunulmasına imkân tanıyacak. Otopark başına yıllık 20 milyon liraya yakın tasarrufun sağlanacağı insansız otoparklar, yapay zeka dayanaklı son teknolojinin uygulanmasıyla “Otopark 5.0” kavramını da hayata geçirmiş olacak.

Otobüslerin MR’ı çekilecek

Projelendirilen Hasar Tespit çalışması ise kent içi ulaşımda kullanılan otobüslerin adeta MR’ını çekecek. Bir otobüste mevcut olan fizikî hasarlar, yapay zeka marifetiyle birkaç saniyede algılanacak. Buna nazaran yolcu otobüsü, sefere çıkmadan evvel ya da seferden döndüğünde oluşturulan bir tünelden geçecek. Bu sırada plakası tanımlanan otobüsler, dört açıdan kameralarda görüntülenecek ve hasar kaynaklı fizikî farklılıkları yapay zeka tarafından tespit edilecek. Bu sayede fizikî hasarın iç donanıma ziyan verip vermediği de incelenmiş olacak. Hasar aldığı belirlenen ve bir tamire gereksinim duyan araçlar, bakım ve tamir ünitelerine gönderilecek. Proje, güvenliği artırırken seferlerde kayıp ya da gecikmeyi de önlemiş olacak. 

Yapay zeka dayanaklı HİM asistanı

Yapay zeka, yurttaşların teklif ve şikayetlerinin tahlili için de kullanılacak. Tasarlanan Private GPT projesi, yapay zeka dayanaklı HİM asistanını uygulamaya koyacak. Proje kapsamında yurttaşların teklif ve şikayetleri, operatör tarafından dinlenildiği üzere yapay zeka tarafından da dinlenebilecek. Yapay zeka, vatandaşın meselesini bilgi notu haline getirerek tahlil için ilgili ünitelere iletim sağlayacak. Dijital bir HİM tecrübesi sunacak Private GPT projesinde, dileyen yurttaşlar operatör üzerinden kederini anlatabilecek lakin yapay zeka ile hiç beklemeden sıkıntıların tahlili de mümkün olacak. Proje, farklı devirlerde birden fazla tekrar eden problemlerin da takibini yaparak ilgili ünitelere raporlama yapacak.

“İzmirlilerin hayatına dokunacak projeler”

İzmir Büyükşehir Belediyesi İnovasyon ve Teknoloji A.Ş. Genel Müdürü Emrecan Durmaz, “İzmir Büyükşehir Belediye Liderimiz Dr. Cemil Tugay’ın talimatları doğrultusunda hayata geçireceğimiz her projede temel motivasyonumuz, kaç İzmirlinin olumlu tesir göreceğidir. Ulaşımı yapay zeka ile planlamayı tasarlarken günlük 2 milyon yurttaşın bu işlerden olumlu etkileneceğini hesaplayarak bu yola girdik. İnsansız otoparklar projesini hazırlarken yüz binlerce beşere olumlu tesiri olacağını görüyoruz. Misyon süremiz boyunca İzmirlilerin hayatına dokunan, tahminen gözle göremeyecekleri lakin deneyimlerken hissedebilecekleri bir serüven yaratalım istiyoruz. Yapay zeka sistemleri, belli bir vaktin gerektiği, bir sürecin sonunda ortaya çıkan sistemlerdir. Tüm ulaşım süreçlerinde birbiriyle çalışan, birbirini tanıyıp yönlendiren ve vatandaşlara en âlâ hizmeti sunan bir sistem hazırlayacağız. ‘İzmir’in ulaşımında yapay zeka devri başlayacak’ diyebiliriz” dedi.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı