Oryantalist Düşünce Bağlamında Batı Politikaları Tartışılıyor

İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) ile Cihannüma Dayanışma ve İşbirliği Derneği tarafından düzenlenen “Oryantalist Niyet Bağlamında Batının İslam Dünyasına Yönelik Projeleri” çalıştayı, Ulusal Eğitim Bakan Yardımcısı Dr. Ömer Faruk Yelkenci’nin açılış konferansı ile başladı.

Ekonomi, eğitim, sosyoloji, ilahiyat ve siyaset bilimi alanlarında disiplinler ortası oturumların yapılacağı çalıştay için Türkiye’deki çeşitli üniversitelerden bilim insanları İKÇÜ’de bir ortaya geldi.

İKÇÜ Rektörü Prof. Dr. Saffet Köse’nin mesken sahipliğinde düzenlenen açılış programını,  İzmir Valisi Dr. Süleyman Elban, Karabük Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Fatih Kırışık, YÖKAK Üst Konsey Üyesi Prof. Dr. Vatan Karakaya, Vilayet Müftüsü Sinan Karı, Vilayet Ulusal Eğitim Müdürü Dr. Ömer Yahşi, Cihannüma Dayanışma ve İşbirliği Derneği Genel Lider Yardımcısı Av. Cavit Tatlı, Rektör Yardımcıları Prof. Dr. Muhsin Akbaş, Prof. Dr. Yasin Bulduklu, Prof. Dr. Süleyman Akbulut, dekanlar ile çok sayıda akademik ve idari işçi takip etti.

Çalıştay Çıkarımları Çok Önemli

İzmir Valisi Dr. Süleyman Elban, bugün coğrafyamızda cereyan eden tüm olayların ardında görülmeyen, derinlemesine çalışmaları, beş farklı oturumda ele alması açısından çalıştaydan çıkacak sonuçların epeyce kıymetli olacağına işaret etti. Vali Elban, “Gerçek manada İslam dünyasında bugün cereyan eden ekonomik, idari bahisler ile besinden beslenmeye tüm konular,  yaşanılan birçok sorun, farklı oturumlarla bilimsel olarak ortaya konulacak. Bunların hepsinin ardında çok farklı faktörler var ve bizlere yönelik tespitler derinlemesine çalışmalarla burada ortaya konulacaktır. Çalıştaydan ortaya çıkacak sonuçlar kişi ve kurumların istifadesine sunulacak. Çok boyutlu olarak bahsin pahalandırılacak olması ve akademik olarak getirilecek tekliflerin yol gösterici olmasını diliyorum. Çalıştayı düzenleyen İKÇÜ’ye, Cihannüma Dayanışma ve İşbirliği Derneğine,  emeği geçen herkese şükranlarımı sunuyor, işin doğrusunu kavrayıp şuurlanmamıza vesile olmasını temenni ediyorum” dedi.

Oryantalizm Yapılandırılmış Sömürü Yöntemidir

Çalıştayın açılış konferansında, ‘Oryantalizm’ kavramı üzerinden tespitler yapan Ulusal Eğitim Bakanlığı Bakan Yardımcısı Dr. Ömer Faruk Yelkenci, oryantalizmin aslında bir sömürme stratejisi olduğunu söyledi. Yelkenci, “Oryantalizm,  Batının Doğuyu manaya, anlamlandırma uğraşı değil, asında onların istediklerini bizim görmemizi sağlayacak yapılandırılmış bir yoldur. Bu usul, Doğu kendini nasıl görmeli ki biz bu sömürüyü en meselesiz biçimde yürütelimdir. Edward Said’e nazaran, bu düşünme biçimi üzerinden kodlanan Doğuyu evvel kendi bilim insanına anlatır, daha sonra o Batılı akademisyen bize anlatır. İki yüzyıldır bunu bu biçimde yürütmektedirler” formunda konuştu.

Kurtulmak Kuşaklar Alır

Batının oluşturduğu imge üzerinden uygulanan yaklaşımda, uyanık olunması gereken birinci eşiğin kavramsızlaştırma ve akabinde kendi kavramlarını öne sürdükleri süreç olduğunu kaydeden Yelkenci, bu halde istedikleri kavramların içlerini doldurarak istedikleri biçimde empoze ettiklerini aktardı. Bakan Yardımcısı Yelkenci, “Doğulu toplumlara evvel kendi kıymetlerini boşalttırır, buna karşı duyarsızlaştırır ve kanıksatırlar. Daha sonra Nurettin Topçu’nun sözüyle ahenk ve sıradanlaştırmayı kullanırlar. Sonra sıradanlaştırma eylemsizleştirme ile toplumlar kavramlarından yoksun bırakılır. İkinci evrede kendi kavram ve pahalarını dayatırlar.  Öncelikle topluma gereksinim hissettirir. Daha sonra cazip gösterir ve vazgeçilmez hale getirirler ve son olarak da ömür stiline dönüştürürler. Bu kademeye gelindiyse artık bundan kurtulmak için kuşakları alacak bir sürece girmiş oluruz” diye konuştu.

Önce Yeni Bir Kimlik İnşa Ederler

Batının, Doğuyu sömürgesi haline getirmesinin şartının toplumu tekrar inşa etmesinden geçtiğini aktaran Bakan Yardımcısı Yelkenci, oluşturdukları Doğuyu tekrar yapılandırarak tüm zenginliklerini istila etmeyi amaçladıklarını söyledi. Yelkenci, “ Asya, Avrupa’ya uzaktır. İslam dünyası ise hasımlarıdır.  Fakat aslolan  Doğunun zenginliklerini kullanmaksa, sömürgecilikse, oryantalizm de bir stratejiyse, doğunun istilası, tekrar inşa edilmesi ve tekrar yaratılan şeyin doğuya tekrar öğretilmesi gerekir. Bunun için Batı kendi içinde yaptığı tartışmaları ve ortaya koydukları tenkitleri güya bize ilişkin meselelermiş üzere empoze eder.  Evvel bir kimlik inşa eder. Doğuyu daha düzgün çözümlemeleri, daha uygun bilgi sağlamaları için" ifadelerini kullandı.

Medya ile Emellerine Daha Kolay Ulaşıyorlar

Batının İslam’a ve Müslümanlara olan antipatik bakışının, İslam’ın doğuşu ile birlikte başladığını ve Batı dünyasının İslam’ı bir tehdit olarak gördüğünü vurgulayan Rektör Prof. Dr. Saffet Köse, Batının kimlik göstergelerini öteki olarak tanımladığı Müslümanlar üzerinden kurguladığını, bu yaklaşımın ise vakitle, propaganda yoluyla, bir ideoloji olarak zihinlere yerleştirildiğini belirtti. Batının, Batı dışı toplumların da kendi yolundan gitmesi gerektiği fikrini çağdaşlaşma, demokrasi, kapitalizm ve aydınlanma üzere kavramlar üzerinden benimsettiğini kaydeden Rektör Prof. Dr. Köse, seküler ömür üslubu ile zihinlere özgürlük algısı empoze eden Batının tuzağına, farkında olarak ya da olmadan Müslümanların da düştüklerini lisana getirdi Prof. Dr. Köse, Batının emperyalist emellerine günümüzde medya aracılığıyla daha kolay ulaşabildiğini, 11 Eylül üzere senaryoları hayata geçirerek Müslümanları “terörist” olarak gösterdiklerini ve İslamofobi’yi sistemli olarak körüklediklerini söyledi.

Uyanışın Çabasını Vermeye Devam Edeceğiz

Teknoloji ile emperyalizm bağlantısına de değinen Rektör Prof. Dr. Saffet Köse, gelişen her teknolojinin dezavantajlılık makasını Doğunun aleyhine genişlettiğini vurgulayarak, teknolojinin ve savunma sistemlerinin geliştirilmesinin ve toplumsal bilimlerin sömürü nizamının aracı olmaktan çıkarılmasının gerekliliklerinden bahsetti. Prof. Dr. Köse, “Teknolojiyi ve savunma sistemlerini geliştirmedikçe, toplumsal bilimleri sömürü nizamının araçları olmaktan çıkarmadıkça daima birlikte yakın vakitte deneyim ettiğimiz post çağdaş tehditlerle yaşamak zorunda kalmaya devam edeceğiz. Bu çerçevede isterlerse uçakları kaldırmadıklarını, silahları dilediklerinde kilitlediklerini ve hatta parayla sattıkları öbür fonksiyonu olan bağlantı araçlarını bize karşı silah olarak kullandıklarını acı biçimde deneyimledik ve deneyimleyeceğiz. Doğu olarak temel meselemizin özgüven eksikliği ve oryantalist projelerin farkına varamayışımız olduğunu tabir etmek isterim.  Müslüman kimliğini özüne uygun biçimde kabul etmedikçe ve inanç kıymetlerimize içeriden bir bakış ile yaklaşmadıkça istekli olarak daima kaybeden tarafta yer alacağımızın altını çizmek isterim. İşte bu ve gibisi problemlerimizin ele alınacağı çalıştayımızın hayırlara vesile olmasını temenni ediyor, başta Sayın Bakan Yardımcımız Sayın Dr. Ömer Yelkenci ve Sayın Valimiz Dr. Süleyman Elban olmak üzere iştirakleriniz için her birinize başka farklı en kalbi şükranlarımı sunuyorum. Biz bıkmayacağız, usanmayacağız ve uyanışın çabasını vermeye devam edeceğiz” dedi.

Doğuyu Şekillendirme Stratejisi: Oryantalizm

Cihannüma Dayanışma ve İşbirliği Derneği Genel Lider Yardımcısı Av. Cavit Tatlı, derneklerinin var olan birikimini tüm insanlığın hayrına olacak halde üretime dönüşmesi için çalıştığını, “Oryantalist Niyet Bağlamında Batının İslam Dünyasına Yönelik Projeleri” çalıştayını da İKÇÜ ile birlikte bu gayeye hizmet etmek için düzenlediklerini belirtti. Batı ile İslam dünyası ortasındaki ekonomik, siyasi ve kültürel etkileşimlerle şekillenen ilgilerin art planında, düşünsel çerçevesi yüzyıllar öncesine dayanan “Oryantalizm” anlayışının bulunduğunu kaydeden Tatlı,  bu yaklaşımın yalnızca Doğu toplumlarını Batılı bir bakış açısıyla anlamak ve yorumlamak manasına gelmediğini; birebir vakitte Doğuyu şekillendirme ve denetim altına alma stratejilerinin de bir modülü olduğunu lisana getirdi. Av. Tatlı,  “Günümüzde, Batının İslam dünyasına yönelik projelerini anlayabilmek için, evvel “Oryantalizmi” kavramak gerekir. Tarih boyunca farklı periyotlarda, bu niyetin uzantısı olarak ortaya çıkan ve bazen direkt müdahale formunda, bazen de dolaylı kültürel ve ideolojik araçlarla uygulanan projelerin, günümüzde nasıl gerçekleştiğini ve İslam dünyası üzerinde ne üzere tesirler yarattığını anlamak zorundayız. Çalıştayımızın ana maksatlarından biri de budur” tabirlerini kullandı.

Açılış konuşmalarının akabinde Rektör Prof.Dr. Köse, Ulusal Eğitim Bakan Yardımcısı Dr. Ömer Faruk Yelkenci’ye ikram takdiminde bulundu. Çalıştay programında, eşzamanlı olarak yapılacak oturumlara geçildi.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı